Polska Baza Genetyczna Ofiar Totalitaryzmów (PBGOT) to unikatowe przedsięwzięcie w skali europejskiej, które powstało na mocy porozumienia Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego (PUM) w Szczecinie i Instytutu Pamięci Narodowej. Działania Bazy zogniskowane są na identyfikacji genetycznej ofiar opartej o porównanie materiału genetycznego (DNA) z ich ekshumowanych bezimiennych szczątków z materiałem genetycznym pozyskanym od ich krewnych.
W ramach projektu prowadzone są ekshumacyjne, kryminalistyczne, genetyczne, medyczno-sądowe i antropologiczne. Opracowane technologie i procedury badawcze zostaną wykorzystane także do identyfikacji ofiar katastrof masowych i innych aktów terroru. Wśród najważniejszych zadań, realizowanych obecnie przez PBGOT, to identyfikacja ofiar zbrodni komunistycznych ekshumowanych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie oraz ofiar zbrodni systemów totalitarnych z lat 1939-1956 ekshumowanych na terenie aresztu śledczego w Białymstoku. Oprócz tego, instytucja zajmuje się gromadzeniem materiału genetycznego krewnych ofiar obławy augustowskiej.
Jak dotąd, w laboratoriach PUM tożsamość odzyskały 54 ofiary komunizmu i 8 ofiar nazizmu, w tym m.in. Danuta Siedzikówna, ps. „Inka”, major Zygmunt Szendzielarz, ps. „Łupaszka”, major Bolesław Kontrym „Żmudzin” i major Hieronim Dekutowski „Zapora”.
Do dziś w Bazie zgromadzono materiał dowodowy pochodzący ze szczątków blisko 750 ofiar, a u 280 z nich uzyskano wiarygodne profile genetyczne. W Polskiej Bazie Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów znajdują się też, stanowiące materiał porównawczy, próbki DNA od prawie 1500 krewnych ofiar.
Czytaj też:
Znaleziono "Wilczura", legendę powojennej konspiracji