13 marca 1980 r. w godzinach wieczornych z Nowego Jorku do Warszawy wystartował samolot Polskich Linii Lotniczych LOT Ił-62 „Mikołaj Kopernik”. Ze względu na niesprzyjające warunki atmosferyczne, wynikające z ciągłych opadów śniegu, doszło do poważnego opóźnienia kursu. Maszyna pilotowana przez kapitana Pawła Lipowczana po dziewięciu godzinach podróży, około 11:12 czasu lokalnego, znalazła się nad warszawskim lotniskiem Okęcie.
Katastrofa lotnicza na Okęciu
Na kilkadziesiąt sekund przed podejściem do lądowania okazało się, że został uszkodzony wskaźnik podwozia. Tego rodzaju awarie były typowe dla samolotów produkcji radzieckiej i na ogół wynikały z przepalonej żarówki lub bezpiecznika. Kapitan Lipowczan zgłosił problem wieży kontrolnej i zdecydował się na manewr przelotu nad lotniskiem oraz próbę ponownego lądowania. W międzyczasie mechanik pokładowy miał dokonać niezbędnych napraw. W tym momencie doszło jednak do tragedii.
W chwili podniesienia mocy silników, pękł wał turbiny niskiego ciśnienia silnika nr 2, doprowadzając do jego całkowitego rozpadu. Odłamki uszkodziły pozostałe działające jeszcze urządzenia napędowe i zniszczyły rejestratora kokpitu, system zasilania czarnej skrzynki oraz układ sterowniczy.
Największa katastrofa lotnicza ówczesnej Polski
Piloci na skutek tych zdarzeń stracili kontrolę nad maszyną. Po kilkudziesięciu sekundach bezwładnego opadania, samolot ściął prawym skrzydłem drzewo i uderzył w powierzchnię pokrytej lodem fosy, otaczającej zabudowania XIX-wiecznego wojskowego fortu. Ciało kapitana Pawła Lipowczana odnaleziono na ulicy wśród budynków, zaś zwłoki pozostałych ofiar były wymieszane ze szczątkami rozbitego samolotu.
W największej katastrofie lotniczej ówczesnej Polski śmierć poniosło 87 osób. Na pokładzie „Mikołaja Kopernika” znajdowali się m.in. polska piosenkarka Anna Jantar, amerykański etnomuzykolog Alan Merriam oraz członkowie amatorskiej reprezentacji bokserskiej USA. Zbiorowy grób ofiar tragedii z 14 marca 1980 r. znajduje się na Cmentarzu Komunalnym Północnym na Wólce Węglowej w Warszawie.
Kolejna katastrofa Iła-62, która miała miejsce kilka lat później w Lesie Kabackim, była największą pod względem liczby ofiar katastrofa lotniczą polskiego samolotu. Więcej o okolicznościach tej tragedii można przeczytać w tekście „Wprost” Ostatni lot „Kościuszki”
Tekstu Katastrofa samolotu IŁ-62 „Kopernik”został opublikowany na licencji CC BY-SA 3.0.
Czytaj też:
Gigantki polskiej nauki. 10 zapomnianych naukowczyń, które warto znać