Polska w bloku państw sowieckich. 70 lat od zakończenia konferencji w Jałcie

Polska w bloku państw sowieckich. 70 lat od zakończenia konferencji w Jałcie

Dodano:   /  Zmieniono: 
Od lewej: Churchill, Roosevelt, Stalin (fot. domena publiczna)
Dokładnie 70 lat temu, 11 lutego 1945 r. zakończyła się konferencja w Jałcie. Decyzje jakie zapadły pomiędzy Winstonem Churchillem (premierem Wielkiej Brytanii), Franklinem Delano Rooseveltem (prezydentem USA) i Józefa Stalina (przywódcy ZSRR) przesądziły o przynależności Polski do bloku sowieckiego.
W Jałcie rozstrzygnięto sprawę Niemiec - zdecydowano, że po wojnie trzy państwa koalicji antyhitlerowskiej oraz Francja będą okupować konkretne strefy Niemiec (po jednej dla każdego państwa). Dodatkowo Niemcy zostali obciążeni reparacjami wojennymi.

Co więcej, ZSRR otrzymało "zwierzchnictwo" nad Polską i znaczną częścią Niemiec (późniejsze NRD). W ręce Sowietów trafiły dawne polskie Kresy Wschodnie, a w ramach rekompensaty Polska otrzymała ziemie niemieckie: Pomorze Zachodnie, Ziemię Lubuską, Prusy Wschodnie i Śląsk. Dodatkowo przyłączone zostało Wolne Miasto Gdańsk. Wydano również zgodę na to, by w Warszawie utworzono Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, który miał przeprowadzić "wolne, nieskrępowane wybory na zasadzie powszechnego głosowania".

"Ugoda Jałtańska z dopustu prezydenta Roosevelta była kompromisem w stosunku do sprawy polskiej. By powiedzieć to otwarcie, była to kapitulacja ze strony Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii na rzecz poglądu sowieckiego tak co do granic Polski, jak co do składu Polskiego Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej" - napisał po konferencji ambasador amerykański w Polsce Arthur Bliss Lane.

Przeciwko ustaleniom z konferencji w Jałcie protestował rząd RP na uchodźstwie i władze podziemnego państwa polskiego. Ostatecznie jednak, decyzje jakie zapadły na Krymie podzieliły Europę aż do roku 1989. Cytowany przez Polskie Radio profesor Wojciech Roszkowski stwierdził, że przywódcy ówczesnych mocarstw "podjęli fatalne dla Polski decyzje" i podkreślił, że gdyby nie mała determinacja państw zachodnich w rozmowach ze Stalinem, historia mogłaby potoczyć się inaczej.

Wprost.pl, Polskie Radio