– To kwestia regionalizmów. Polska 125 lat była podzielona na zabory, to wzmocniło różnice regionalne i dzisiaj jest coś takiego, jak tożsamość warszawska, wielkopolska i małopolska. Z trudem się przebija, że to jest nasze wspólne dziedzictwo – mówił prof. Dudek. - Świadomość o tym, jak ważne było powstanie wielkopolskie jest nadal zbyt mała. Było to jedyne zwycięskie powstanie, które wywołaliśmy w XIX i XX wieku, jedyne, które naprawdę osiągnęło swoje cele – dodał.
Prof. Dudek przypomniał również, że pod koniec 1918 r., kiedy kształtowało się państwo polskie, jego granice zachodnie nie były jasne. – Władze w Berlinie były przeciwne oderwaniu tak bogatego i ważnego zwłaszcza dla rolnictwa regionu, jakim była Wielkopolska – wyjaśnił.
– Wszystkie nasze powstania, łącznie z powstaniem warszawskim, wybuchały w momencie, w którym nie mieliśmy specjalnie co liczyć na wsparcie z zewnątrz. Natomiast powstanie wielkopolskie było Francuzom na rękę. Pozwalało jeszcze docisnąć Niemców. No i siłą rzeczy staliśmy się sprzymierzeńcami dla Francuzów – tłumaczył profesor.
97 lat temu Wielkopolanie stanęli do walki o niepodległość
Powstanie Wielkopolskie wybuchło w czasie wizyty powracającego do Polski Ignacego Jana Paderewskiego, który w drodze do Warszawy przybył 26 grudnia do Poznania, owacyjnie witany. Tego samego dnia Paderewski wygłosił przemówienie do ludzi licznie zgromadzonych przed poznańskim hotelem Bazar.
Nazajutrz 27 grudnia swoją paradę wojskową na ulicy Święty Marcin urządzili Niemcy – zrywano polskie i koalicyjne flagi, napadano na polskie instytucje – doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka, podjęta następnie przez oddziały kierowane przez Polską Organizację Wojskową Zaboru Pruskiego.
Po prawie dwumiesięcznych bojach powstanie zakończyło się 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze, który rozszerzał na front powstańczy zasady rozejmu w Compiègne z 11 listopada 1918 kończącego I wojnę światową. Dzięki temu odbita z rąk pruskich Wielkopolska stała się częścią niepodległej Rzeczypospolitej.
TVP Info, Telewizja Republika