Już same nazwy miast - Kiejdany, Taurogi - wywołują skojarzenia z polską literaturą i historią. Podobnie zabytki: zamek Radziwiłłów w Birżach czy pałac Tyszkiewiczów w Połądze.
Na weekendowy wyjazd warto się wybrać do leżących 28 km na zachód od Wilna Troków. Wspaniały gotycki zamek otoczony jest murem i basztami z czerwonej cegły oraz budowlami schodzącymi wprost do wody. W XV wieku książę Witold wybudował na środku jeziora na wyspie zajmującej prawie dwa hektary warownię. Znaczenie obronne zamek utracił dopiero po dwustu latach. Będąc w Trokach, nie wolno zapomnieć o odwiedzeniu ulicy Karaimskiej. Śniadoskórzy Karaimi zostali sprowadzeni na Litwę z Krymu pod koniec XIV wieku. Budowali drewniane jednopiętrowe domy z trzema oknami. Budynki te zachowały się do dziś. Warto zwiedzić także kenesę, XVIII-wieczną karaimską świątynię, i cmentarz nad jeziorem Tataryszki. Dziś w Trokach mieszka 150 Karaimów. Z każdym rokiem jest ich coraz mniej, gdyż religia (wyodrębniła się w VIII wieku z judaizmu) zabrania im przyjmowania do swojej wspólnoty neofitów.
Jednym z najczęściej odwiedzanych przez Polaków miast są Druskienniki. Leżą zaledwie 40 km od granicy z Polską, na wysokim brzegu Niemna. To właśnie w tym zielonym uzdrowisku wypoczywał Józef Piłsudski. W Druskiennikach należy się wybrać do parku zdrojowego, zwiedzić XIX-wieczną cerkiew i wstąpić do Litewskiego Państwowego Muzeum Żydowskiego, w którym eksponowane są pamiątki po litewskich Żydach, przed wojną stanowiących prawie 10 proc. ludności. Znajdują się tu dzieła Zaka Lipsica, rzeźbiarza modernisty, przyjaciela Pabla Picassa.
Kierując się na północny zachód od Wilna, dotrzemy do miast Poniewież i Szawle. W 130-tysięcznym Poniewieżu jedynym obiektem godnym obejrzenia jest kościół Trójcy Świętej z klasztorem Pijarów z początku XIX wieku. Już jednak w leżącej nieopodal miejscowości Birże odwiedzić można przepiękny zamek Radziwiłłów z XVI wieku. W tutejszym muzeum znajdują się pamiątki po Radziwiłłach i Tyszkiewiczach, którzy stali się właścicielami Birż na początku XIX wieku.
Więcej atrakcji czeka na turystów w Szawlach (150 tys. mieszkańców). W centrum stoi najwspanialszy zabytek sakralny Żmudzi - górujący nad miastem kościół św. Piotra i Pawła z ogromną wieżą, renesansowymi ornamentami na cylindrycznym sklepieniu i słonecznym zegarem. Dziesięć kilometrów na północ znajduje się Góra Krzyży, niewielkie wzniesienie między wsiami Domantai i Jurgaiciai, z 60 tys. krzyży i kapliczek. Pierwsze postawiono tu 500 lat temu, po przyjęciu przez Żmudź chrztu. Kolejne pojawiły się w XIX wieku, po powstaniach listopadowym i styczniowym, jako hołd dla poległych i zesłanych na Sybir. W czasach gdy Litwa była republiką sowiecką, władze chciały zniszczyć krzyże. Najpierw przy pomocy "nieznanych sprawców" z pochodniami i kilofami, a potem buldożerami. Bezskutecznie.
Jadąc z Wilna do Kowna, warto zboczyć z autostrady i odwiedzić wieś Rumszyszki. Znajduje się tu największe litewskie muzeum etnograficzne, jedno z większych w Europie Wschodniej. Na 175 hektarach ustawiono chłopskie chaty kryte strzechą, warsztaty, drewniane kościółki, wiatraki i młyny, kapliczki przydrożne i krzyże. Najstarsze budowle i eksponaty liczą 300 lat. Reprezentują wszystkie cztery regiony etnograficzne Litwy: Żmudź, Auksztotę, Suwalszczyznę i Dżukiję.
Około 56 km na północ od Kowna, na trasie do Poniewieża, leżą Kiejdany. Jedno z najważniejszych miast Żmudzi było siedzibą rodową Radziwiłłów. Jak potężny był to ród, możemy ocenić, wstępując do okazałych świątyń: kościołów św. Jerzego i św. Józefa, klasztoru karmelickiego, zborów luterańskiego i kalwińskiego, dwóch synagog i prawosławnej cerkwi. W czasach reformacji Kiejdany (podobnie jak Birże) były zamieszkane głównie przez kalwinów, którzy przyjeżdżali z całej zachodniej Europy, by schronić się pod skrzydłami Radziwiłłów.
Duże litewskie miasta są celem niemal wszystkich turystycznych eskapad Polaków. Litwa to jednak oprócz zabytków i śladów polskości także kraj przepięknej przyrody. Park krajobrazowy z ruinami średniowiecznych warowni na trasie z Wilna do Poniewieża to idealne miejsce dla spacerowiczów i grzybiarzy, miłośników jazdy konnej, cyklistów czy kajakarzy. Podobnie jak pojezierza Dubińskie, Malackie, Jezioroskie i Ignalińskie na Wzniesieniu Auksztockim i Nizinie Wilejsko-Żejmiańskiej, które tworzą kompleks 4000 jezior, dostępnych także dla żeglarzy. W północno-wschodniej Litwie działa wiele gospodarstw agroturystycznych, pensjonatów i hotelików. Dobrze rozwinięta jest również sieć pól namiotowych i kempingów.