Autor:Rafał Borowski

Co Rosjanie świętują 9 maja? Prof. Berendt tłumaczy, czym jest Wielka Wojna Ojczyźniana

Dodano: 9 maja 2022 6:15

Jedno z najsłynniejszych zdjęć, dokumentujących zwycięstwo Związku Radzieckiego nad Niemcami w II wojnie światowej. Radziecki żołnierz zatyka flagę na gmachu Reichstagu w Berlinie. 2 maja 1945 r. Źródło: Wikimedia Commons / CC BY 4.0 / Mil.ru

Dlaczego Rosjanie obchodzą zakończenie II wojny światowej dzień później niż większość Europejczyków? W jakich okolicznościach ukuto termin Wielka Wojna Ojczyźniana? Dlaczego tak trudno określić liczbę ofiar po stronie radzieckiej? Na te i inne pytania odpowiada w rozmowie z „Wprost” prof. Grzegorz Berendt, p.o. dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Rafał Borowski, „Wprost”: Niemal cała Europa obchodzi zakończenie II wojny światowej 8 maja. Natomiast w Rosji i wielu innych państwach poradzieckich obchody przypadają dzień później. Dlaczego?

Prof. Grzegorz Berendt: Niemcy dążyli do tego, aby przegrywając wojnę, porozumieć się w pierwszej kolejności z aliantami zachodnimi, przede wszystkim ze Stanami Zjednoczonymi. Niemcy obawiali się Związku Sowieckiego, gdyż doskonale wiedzieli, jakich zbrodni dokonali na terenie tego państwa.

Z tego powodu Karl Dönitz, mianowany tuż przed śmiercią Adolfa Hitlera na nowego kanclerza, skierował dowódców niemieckich, aby podpisali bezwarunkową kapitulację wobec aliantów zachodnich. To miało miejsce 8 maja. W tym akcie nie uczestniczyli przedstawiciele Związku Sowieckiego, a dokładniej przedstawiciele Armii Czerwonej.

Podpisanie aktu bezwarunkowej kapitulacji Niemiec zostało więc powtórzone na specjalne życzenie Związku Radzieckiego?

Sowieci zażądali, aby doszło do wypełnienia ustaleń, przyjętych podczas konferencji tzw. Wielkiej Trójki w Teheranie w 1943 r. oraz w Jałcie w 1945 r.