Samo Narodowe Święto Odrodzenia Polski komuniści ustanowili na pamiątkę rocznicy ogłoszenia Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w 1944 roku. Manifest unieważnił konstytucję kwietniową z 1935 roku, odebrał prawo rządowi londyńskiemu do reprezentowania narodu polskiego i oddawał władzę w Polsce komunistom. Wzywał też Polaków do walki z niemieckimi wojskami.
I chociaż manifest został ogłoszony z datą 22 lipca, a miejscem jego ogłoszenia podany został Chełm, to tak naprawdę został podpisany i zatwierdzony przez Józefa Stalina 20 lipca w Moskwie. I to tam, na antenie Radia Moskwa jego treść została po raz pierwszy upubliczniona 22 lipca.
„Urodziny” PRL
W pierwszą rocznicę ogłoszenia manifestu PKWN Krajowa Rada Narodowa ogłosiła ustawę o ustanowieniu Narodowego Święto Odrodzenia Polski, które od tej pory obchodzono co roku, aż do 1990 roku, kiedy święto zniesiono ustawa sejmu z 6 kwietnia. Jednocześnie komunistyczne władze zniosły dotychczasowo Święto Niepodległości ustanowione przed wojną na 11 listopada.
Narodowego Święto Odrodzenia Polski szybko stało się najważniejszym świętem PRL. Miało ono „upamiętniać po wsze czasy odrodzenie niepodległego i demokratycznego państwa polskiego”. Dlatego często nazywa się je „urodzinami PRL”
22 lipca: Konstytucja, husaria i stan wojenny
22 lipca był hucznie obchodzony w całym kraju. Święto było dniem wolnym od pracy. Na początku władze przede wszystkim organizowały tego dnia pochody i marsze. Później huczne zaczęto organizować pokazy sportowe i turnieje, parady, festyny i defilady wojskowe.
Ten dzień miał także ogromne znaczenie symboliczne. 22 lipca stał się dniem, w którym ogłaszano propagandowo ważne państwowe decyzje. 22 lipca 1952 Sejm uchwalił fasadową konstytucje Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
22 lipca 1966 roku Narodowe Święto Odrodzenia Polski było kulminacją hucznych obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego, które miały stanowić przeciwwagę dla propagowanych przez Kościół obchodów millenijnych. ulicami Warszawy przeszła wielka Defilada Tysiąclecia. To był pokaz regularnego wojska i wojskowych maszyna, ale także parada historyczna. Cześć żołnierzy maszerowała przebrana w historyczne stroje dawnych oddziałów, począwszy od wojów Chrobrego po żołnierzy I Armii WP. Ogromne wrażenie robiła husaria w zbrojach ze skrzydłami.
Święto stanowiło dla władz PRL świetną okazję dla propagandowego prezentowania „ludzi komunizmu” jako bohaterów narodowych. 22 lipca 1974 roku przywódca ZSRR Leonid Breżniew został udekorowany Krzyżem Virtuti Militari. W 1990 r. zdecydowano o odebraniu mu tego odznaczenia.
Z kolei 22 lipca 1983 roku Rada Państwa zniosła formalnie stan wojenny w Polsce po 586 dniach obowiązywania. Jednak część represyjnego ustawodawstwa pozostała w porządku prawnym
22 lipca i najważniejsze inwestycje w PRL
W ramach obchodów Narodowe Święto Odrodzenia Polski oddanych do użytku zostało wiele inwestycji ogólnokrajowych, ale też lokalnych. Uroczyste otwarcia zawsze miały propagandowy wydźwięk, który miał dowodzić wielkości Polski pod rządami komunistów.