Ignacy Łukasiewicz pamiętany jest głównie jako wynalazca lampy naftowej i pionier przemysłu naftowego. Mało osób wie jednak, jak ten społecznik i filantrop swoje wynalazki przekuł w działalność dobroczynną i społeczną. Rok 2022 został ogłoszony przez Sejm Rokiem Ignacego Łukasiewicza.
Ignacy Łukasiewicz. Młodość i działalność niepodległościowa
Ignacy Łukasiewicz urodził się 8 marca 1822 roku w Zadusznikach w szlacheckiej rodzinie. Miał czworo rodzeństwa. Jego ojciec Józef pochodził z Mazowsza i odznaczył się w Powstaniu Kościuszkowskim, lecz prawdopodobnie z powodu działalności niepodległościowej musiał się przenieść do Galicji.
W 1830 roku rodzina Łukasiewiczów trafiła do Rzeszowa. Tam dziesięcioletni Ignacy rozpoczął naukę w gimnazjum, gdzie z dobrymi wynikami skończył cztery klasy. Niestety w 1936 roku zmarł Józef Łukasiewicz, a związane z tym nagłe pogorszenie się sytuacji finansowej rodziny zmusiło Ignacego do podjęcia pracy w wieku 14 lat.
Skończone cztery klasy gimnazjum i znajomość łaciny oraz języka niemieckiego pozwoliły młodzieńcowi na rozpoczęcie praktyki w aptece Antoniego Swobody w Łańcucie. Tam w 1840 roku Łukasiewicz zdał egzamin na pomocnika aptekarskiego, a następnie wrócił do Rzeszowa. Przez kolejne lata pracował jako pomocnik aptekarski w aptece „Pod Czarnym Orłem” należącej do Edwarda Hübla, jednocześnie w coraz większym stopniu zajmując się podziemną działalnością niepodległościową.
Łukasiewicz bardzo aktywnie działał na rzecz przeprowadzenia powstania w 1846 roku powstania nazwanego powstaniem krakowskim. Niestety władze austriackie przejrzały plany powstańców. 24-letni Łukasiewicz został aresztowany 19 lutego 1846 roku i kolejne blisko dwa lata spędził w więzieniu we Lwowie.
W grudniu 1847 roku został zwolniony z powodu braku wystarczających dowodów do skazania go. Wciąż jednak pozostawał pod obserwacją policji i nie mógł opuszczać Lwowa, co skutecznie utrudniało mu znalezienie pracy. W końcu w sierpniu 1848 roku trafił do dużej lwowskiej apteki „Pod Złotą Gwiazdą” prowadzoną przez Piotra Mikolascha, gdzie miał dokonać swoich największych odkryć.
Ignacy Łukasiewicz w badaniach nad olejem skalnym
Warto w tym miejscu podkreślić ówczesne znaczenie aptek. Były one ważnym społecznie punktem, co ułatwiało wcześniejszą działalność opozycyjną Łukasiewicza. Ale przede wszystkim były nie tylko miejscem kupna leków, ziół, czy medycznych nalewek, ale także wszystkich innych chemikaliów.