Początek XIV w. był trudnym okresem dla Władysława Łokietka. Kiedy król zaangażował się w walki o Kraków, na Pomorzu spiskowała przeciw niemu rodzina Święców. Doszli oni do porozumienia z Brandenburczykami, którzy w sierpniu 1307 r. zaatakowali Gdańsk. Obroną miasta dowodził sędzia pomorski Bogusza. Łokietek, nie mogąc mu pomóc, poprosił o wsparcie Zakon Krzyżacki. Nie był jednak w stanie przewidzieć, że konsekwencje tej decyzji będą tragiczne dla Pomorza Gdańskiego.
Rzeź Gdańska. Masakra ludności cywilnej
Krzyżacy odparli wprawdzie atak Brandenburczyków, ale zatrzymali dla siebie miasto, a wraz z nim całe Pomorze. Najpierw wypędzili wojska brandenburskie, a po nadejściu posiłków, z mistrzem Henrykiem von Plotzke na czele, usunęli załogę polską i uderzyli na miasto. Walki trwały kilka dni, a do słynnej rzezi doszło 13 listopada 1308 r.
Źródła różnie przedstawiają rozmiary zbrodni. Najprawdopodobniej zamordowano od 60 do ponad 100 osób. Ofiarą najeźdźców padła ludność cywilna - mieszczanie i część rycerstwa. Zamordowani zostali także przedstawiciele władz - burmistrz i rajcowie; represjom poddano także ich rodziny.
Przebieg wydarzeń trudno odtworzyć. Krzyżacy wzniecali pożary, część miasta spłonęła. Centrum dramatu stało się Stare Miasto - rejon dzisiejszych ulic Podwale Staromiejskie, Olejarnia, Stolarska, Mniszki. Z pomocą gdańszczanom ruszył opat klasztoru w Oliwie Rudiger, ale jego pomoc nadeszła za późno. Ciała najznamienitszych rycerzy nakazał zabrać do Oliwy i pochować na cmentarzu przy kościele św. Jakuba. Kolejnym celem wojska zakonnego stał się Tczew.
Artykuł zatytułowany Zajęcie Gdańska przez Krzyżakówzostał pierwotnie opublikowany na stronie Muzeum Historii Polski. Materiał został opublikowany na licencji CC BY-SA 3.0.