Fala strajków w 1988 roku, a zwłaszcza wystąpienia sierpniowe, były impulsem napędzającym przemiany. Władze zdały sobie sprawę z realnej siły zdelegalizowanej „Solidarności”. Właśnie wtedy narodził się pomysł zwołania Okrągłego Stołu, oficjalnie sformułowany 31 sierpnia na spotkaniu generała Czesława Kiszczaka z Lechem Wałęsą.
Początek obrad Okrągłego Stołu
Wstrzymanie strajków było warunkiem, od którego obóz rządzący uzależniał rozpoczęcie obrad. Dla opozycji zaś najważniejszym punktem była sprawa zalegalizowania „Solidarności”. Trzeba było również pokonać opór wobec samego pomysłu negocjacji, obecny w obu obozach. Dopiero kompromitacja władzy w trakcie telewizyjnej debaty przewodniczącego OPZZ Alfreda Miodowicza z Lechem Wałęsą 30 listopada i ciągły wzrost międzynarodowej popularności „Solidarności” zmusiły władzę do kompromisu.
Opozycja także była gotowa do rozmów, pomimo obaw i niechęci ze strony radykalniejszych działaczy. Pierwsze posiedzenie odbyło się 6 lutego 1989 roku w Pałacu Namiestnikowskim w Warszawie. Obok przedstawicieli władzy i opozycji wzięli w nim także udział członkowie OPZZ i „Solidarności”, niezależne autorytety, delegaci episkopatu i zwierzchnik Kościoła ewangelickiego.
Wyodrębniono trzy główne zespoły: do spraw pluralizmu związkowego, gospodarki i polityki społecznej oraz reform społecznych. Owocem dwumiesięcznych obrad była m.in. decyzja o powołaniu dwuizbowego parlamentu oraz urzędu prezydenta, który miał być wybierany przez parlament. Obóz rządzących zagwarantował sobie 65% miejsc w Sejmie. Wybory do Senatu miały być całkowicie wolne.
Autorem tekstu Początek obrad Okrągłego Stołujest JA. Materiał został opublikowany na licencji CC BY-SA 3.0.
Czytaj też:
Edward Gierek i „pomożemy”, którego nie było. Mit stworzony przez propagandę PRL