Na początku 1362 roku król Kazimierz III Wielki postanowił zacieśnić swoje relacje z księciem głogowskim i żagańskim Henrykiem V Żelaznym, którego ziemie bezpośrednio sąsiadowały z Królestwem Polskim. Prawdopodobnie już podczas pobytu obydwu władców w Pyzdrach w kwietniu 1362 roku pojawiła się w głowie Kazimierza myśl, że mógłby poślubić córkę Henryka, Jadwigę. Małżeństwo to przynosiłoby obydwu stronom duże korzyści. Król zyskiwałby większą kontrolę nad ziemiami swojego przyszłego teścia, zaś władca żagański marzył skrycie, aby jego potomek (choćby po kądzieli) zasiadł kiedyś na polskim tronie. Na małżeńskie plany Kazimierza z lekkim niepokojem patrzyli jego siostrzeniec Ludwik, który miał objąć tron polski w razie niepozostawienia przez króla męskiego potomka, oraz cesarz Karol IV, z którym od 1360 roku książę Henryk V pozostawał w napiętych relacjach.
Przede wszystkim jednak projekt małżeństwa księżniczki żagańskiej napotykał przeszkody na gruncie prawa kanonicznego. W Hesji wciąż żyła uznawana przez władze kościelne za jedyną oficjalną żonę króla Kazimierza Adelajda. Ponadto w Polsce, prawdopodobnie w zameczku w Łobzowie, nadal rezydowała Krystyna Rokiczana, również uznająca się za prawowitą królewską małżonkę
Jadwiga żagańska. Jedna z trzech
Księżniczka Jadwiga była prawdopodobnie trzecim z kolei dzieckiem księcia żagańskiego Henryka V Żelaznego i księżniczki płockiej Anny. Miała starszą siostrę Annę oraz trzech braci o imieniu Henryk: Henryka VI Starszego, Henryka VII Starszego Rumpolda i Henryka VIII Młodszego Wróbla. Urodziła się najprawdopodobniej między 1345 a 1350 rokiem (zapewne bliżej 1350 roku), a swoje imię otrzymała po ciotce Jadwidze, ksieni w klasztorze cysterek w Trzebnicy. W 1360 roku ojciec księżniczki Henryk V po latach wspierania cesarza Karola IV popadł z nim w spór na tle nowego podziału ziemi głogowskiej. Cesarska decyzja uszczuplała bowiem zakres władzy i osłabiała wpływy polityczne księcia żagańskiego, który chcąc na nowo wzmocnić swoją pozycję, zwrócił się w stronę króla polskiego Kazimierza III.
Rozpoczęte w 1362 roku pertraktacje dotyczące małżeństwa Kazimierza z córką Henryka V przedłużyła zapewne śmierć matki Jadwigi księżnej Anny 16 lutego 1363 roku. Mając na uwadze plany matrymonialne wuja, 27 września 1364 roku król węgierski Ludwik I zobowiązał się, że nie będzie czynił przeszkód w objęciu władzy w Polsce ewentualnemu męskiemu potomkowi Kazimierza z kolejnego małżeństwa. W przypadku zaś urodzenia się z tego związku córek, Andegawen zobowiązał się odpowiednio je wyposażyć i wydać za mąż. Od kilku lat król Polski prowadził już w Awinionie starania o unieważnienie swojego małżeństwa z księżniczką heską Adelajdą, które stanowiło przeszkodę prawną do zawarcia kolejnego królewskiego mariażu.
Istnieją rozbieżne informacje na temat terminu ślubu Kazimierza i Jadwigi żagańskiej. Z całą pewnością fałszywy był rok 1357 podany przez Jana Długosza. W dawniejszej literaturze często pojawiała się data 25 lutego 1363 roku, figurująca w skardze królowej Adelajdy do papieża. Zofia Kozłowska-Budkowa w przekonujący sposób wykazała, że w dokumencie doszło do pomyłki w dacie rocznej (jak również w imieniu księżniczki – Anna zamiast Jadwiga), a małżeństwo Kazimierza Wielkiego i Jadwigi zostało zawarte 25 lutego 1365 roku we Wschowie. Ślubu udzielił królowi i śląskiej księżniczce biskup poznański Jan z Lutogniewa. Zarówno król Polski jak i książę żagański sądzili, że jest on zawierany legalnie. Okazało się jednak, że dyspensa papieska, którą złożył na ręce króla jego wysłannik do Awinionu Jan z Buska, została sfałszowana.
Już wiosną 1365 roku druga żona króla Adelajda wysłała do papieża skargę na nowe małżeństwo swojego męża. Władczyni oskarżyła Kazimierza o sfałszowanie dyspensy i zwróciła uwagę na łączący monarchę z Jadwigą czwarty stopień pokrewieństwa. Twierdziła, że małżeństwo zawarto „w sposób próżny i zuchwały” oraz domagała się oddalenia przez męża księżniczki żagańskiej. Urban V przyznał Adelajdzie rację i pismem z 29 września 1365 roku wezwał Kazimierza do porzucenia Jadwigi, którą „dopuścił do niegodnych uścisków”, a jego siostrzeńca Ludwika do wpłynięcia na wuja. W świetle prawa kanonicznego nowa monarchini była jedynie królewską konkubiną, w dodatku w kazirodczym związku. Papież nie obwiniał jednak Jadwigi za zaistniałą sytuację, sugerując w bulli z 11 lipca 1366 roku, że została przez króla podstępem uwiedziona. Z całą pewnością księżniczka nie była w pełni świadoma, jak skomplikowana jest sytuacja matrymonialna jej męża, który w chwili ślubu z Jadwigą miał już dwie żony: prawowitą Adelajdę i nielegalnie poślubioną Krystynę.
Jadwiga żagańska, ostatnia żona Kazimierza Wielkiego: o prawa swoje i córek
Mimo niejasnej sytuacji dotyczącej legalności małżeństwa z Kazimierzem, między 25 lutego a 29 kwietnia 1365 roku Jadwiga została koronowana na królową. Koronacja miała najprawdopodobniej miejsce w Krakowie, być może dokonał jej biskup poznański. Nie zachowały się jednak żadne przekazy opisujące tę uroczystość. W przeciwieństwie do papieża polskie duchowieństwo nigdy nie kwestionowało praw małżeńskich Jadwigi. Kontrowersje wokół tego związku były jednak na rękę Ludwikowi I i Karolowi IV, bowiem ewentualny męski potomek Kazimierza i Jadwigi w świetle prawa kanonicznego uchodziłby za bękarta. Cesarz miał też królowi za złe, że ożenił się wbrew jego woli (łamiąc umowę z 1341 roku, zapewniającą Luksemburgom wpływ na małżeństwa Kazimierza) i odtrącił jego lojalną agentkę Krystynę Rokiczanę.
Ulubionym miejscem pobytu Kazimierza i Jadwigi była rezydencja w Żarnowcu, w której niegdyś znajdowała się w odosobnieniu królowa Adelajda. Wiadomo, że małżonkowie przebywali tam w kwietniu i sierpniu 1365 roku. Po ślubie żagańska księżniczka sprowadziła na Wawel zaufanych dworzan ze Ślaska Rafała i Ostasza jako swoich starostów. W skład jej dworu wchodzili też między innymi podkomorzy i podczaszy, a zarządzał nim ochmistrz Jan z Zakrzowa. Ze względu na swój młody wiek Jadwiga trzymała się z dala od polityki, spędzając czas głównie na dworskich rozrywkach. Mimo dużej różnicy wieku stosunki między małżonkami układały się poprawnie, wkrótce po ślubie zaczęły zresztą przychodzić na świat dzieci. W 1366 lub 1367 roku królowa urodziła córkę Annę, w 1367 lub 1368 roku Kunegundę, a najprawdopodobniej w 1369 roku najmłodszą Jadwigę.