112. rocznica wywalczenia praw wyborczych przez kobiety. Wprowadził je dekret Piłsudskiego

112. rocznica wywalczenia praw wyborczych przez kobiety. Wprowadził je dekret Piłsudskiego

Dodano: 
Protest krakowskich sufrażystek w 1911 roku
Protest krakowskich sufrażystek w 1911 roku Źródło:Wikimedia Commons / fot. praca własna
Dokładnie 112 lat temu Polki uzyskały czynne i bierne prawa wyborcze. Wprowadził je dekret Józefa Piłsudskiego z 28 listopada 1918 roku. Do Sejmu dostało się wówczas 8 kobiet, nazywanych wtedy posełkami.

Walka o prawa wyborcze dla kobiet rozpoczęła się już w XVIII wieku. Pierwszą "współczesną" wojowniczką o rozszerzenie praw wyborczych również na kobiety była Olimpia de Gouges. 3 listopada 1793 została ona ścięta za przygotowanie w czasie Rewolucji Francuskiej Deklaracji Praw Kobiet i Obywatelek.

Stany Zjednoczone prekursorem walki o równość kobiet

Po raz pierwszy kobiety mogły pójść do urn w Stanach Zjednoczonych. W Europie jako pierwsze prawo wyborcze kobietom przyznało Wielkie Księstwo Finlandii. Finlandia była wówczas autonomiczną prowincją rosyjską z własnym parlamentem. Kobiety mogły głosować od 1 czerwca 1906 roku.

Obywatelki Wielkiego Księstwa Finlandii mogły być również wybierane do nowo utworzonego parlamentu prowincji. Oznacza to, że o raz pierwszy w historii kobiety uzyskały także bierne prawa wyborcze, czyli zgodę na kandydowanie w wyborach.

Od kiedy kobiety w Polsce mogą głosować?

W Polsce kobiety uzyskały prawa wyborcze po odzyskaniu niepodległości w 1918. 28 listopada 1918 roku wydano tzw. dekret Tymczasowego Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. Dekret Naczelnika Państwa o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego stanowił, iż „wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel Państwa bez różnicy płci” oraz „wybieralni do Sejmu są wszyscy obywatele lub obywatelki państwa posiadający czynne prawo wyborcze”.

Postanowienia te zostały utrzymane przez konstytucję marcową a następnie potwierdzone w kolejnych ustawach zasadniczych. Prawa wyborcze kobiet są również regulowane przez niektóre dokumenty międzynarodowe w tym m.in. Powszechną Deklarację Praw Człowieka oraz Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych.

Czytaj też:
Nie tylko Ojcowie Niepodległości. Oto Matki Niepodległości, o których warto pamiętać 11 listopada