„Imieniny” i „urodziny” systemu komunistycznego w Polsce

„Imieniny” i „urodziny” systemu komunistycznego w Polsce

Dodano: 

„Odwilż” roku 1956 przyniosła kosmetyczne zmiany w obchodach świąt państwowych. Sporządzone wtedy wytyczne dotyczące pochodów i akademii mówiły o ograniczaniu liczby portretów przywódców partyjnych, którymi w latach ubiegłych bogato dekorowano sale i transparenty. Podkreślano, że udział „społeczeństwa” w pochodach ma się opierać na całkowitej dobrowolności. Nie zmieniało to faktu, że święto majowe po roku 1956 było taką samą tubą propagandową, jak przed tym rokiem.

Cenzurowana konstytucja

Warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden fakt, charakterystyczny dla opisywanego święta – zaledwie dwa dni po 1 maja następował dzień rocznicy ogłoszenia Konstytucji 3 maja. Władze komunistycznej Polski zabroniły obchodów rocznicowych z okazji powstania drugiej na świecie i pierwszej w Europie ustawy konstytucyjnej. Było to spowodowane obrzydzeniem aparatu PZPR do wszystkiego co samorządne, demokratyczne, suwerenne i antyrosyjskie. Drugą przyczyną była obawa przed konkurencją dla dnia 1 maja. Oficjalna delegalizacja Święta Konstytucji nastąpiła jednak dopiero w roku 1951. Stało się to na skutek sytuacji sprzed pięciu lat, podczas której w Krakowie rozpędzono patriotyczną manifestacje studentów i uczniów szkół średnich. Odtąd aparat władzy wiedział, że wśród peerelowskich świąt nie ma miejsca dla 3 maja.

Symboliczna w materii niewygody władz, spowodowanej bliskością 1 i 3 maja, może stać się scena z serialu Stanisława Barei „Alternatywy 4” (odc. 6 pt. „Gołębie”). Dzielnicowy Parys tłumaczy w tej scenie gospodarzowi domu Aniołowi jak należy zorganizować przyozdobienie bloku w sztandary narodowe na 1 maja. Obaj rozmówcy rozumieją się do pewnego momentu, ale gdy gospodarz zaczyna mieć wątpliwości w pewnej kwestii, z ust sierżanta padają znamienne słowa: Drugiego [maja] to jeszcze mogą sobie wieczorem [flagi] wisieć, ale żeby mi trzeciego to żadna nie wisiała. Rozumiemy się!?

22 lipca

Drugim naczelnym świętem PRL było Święto Odrodzenia – 22 lipca. Zostało ono ustanowione na mocy ustawy sejmowej z dnia 22 lipca 1945r. Mówiła ona (art. 1), że celem Narodowego Święta Odrodzenia Polski jest upamiętnienie po wsze czasy odrodzenia niepodległego i demokratycznego państwa polskiego. Jednocześnie nowe władze zniosły święto 11 listopada, które od lat 30. było obchodzone jako najważniejsza uroczystość państwowa, będąca symbolem niepodległej Polski.