„Wikingowie: Walhalla”. Prawdziwa historia Swena Widłobrodego wyglądała inaczej niż w serialu

„Wikingowie: Walhalla”. Prawdziwa historia Swena Widłobrodego wyglądała inaczej niż w serialu

Dodano: 

Flota wylądowała w Sandwich w Kencie i w ciągu kilku miesięcy, w wyniku błyskawicznej operacji, cały kraj został zdobyty. Armia skierowała się do Danelagen, gdzie kraj się poddał i dzięki temu uniknął splądrowania. Król angielski z małżonką i ich synowie znaleźli schronienie w Normandii. Swen został w grudniu 1013 roku królem Anglii i – tradycyjnie – zażądał podatków i zaopatrzenia dla wojska. Tak opisuje te wydarzenia saga o wikingach z Jomsborga (Wolina):

„Król Svend pustoszył królestwo króla Æthelreda, i zmusił go do ucieczki z kraju na południe przez morze. Król Svend ustanowił garnizony w dwóch miejscach: jeden w Londynie, którym dowodził brat Ulfa, Eilif Thorgilson: on miał sześćdziesiąt łodzi na Tamizie; drugi garnizon stał w północnym Slaswiku; dowodził tam brat Thorkila den Høje, jarl Hemming; tam było też sześćdziesiąt łodzi”.

Sukces okazał się jednak krótkotrwały. Swen Widłobrody zmarł już 3 lutego 1014 roku w Gainsborough. Jego ciało miało zostać przewiezione do Danii i pochowane w drewnianym kościele jego fundacji w Roskilde na Zelandii. Nie ma pewności, że po wybudowaniu w XII wieku na tym miejscu katedry szczątki króla zostały odnalezione i przeniesione w nowe miejsce. Epos o Jomswikingach tak wspomina to wydarzenie: „Król Svend zmarł w Anglii, i Duńczycy zawieźli jego ciało do domu, do Danii, i pochowano go w Roskilde u [boku] jego ojca. Wtedy miał Knud 10 lat”.

Armia duńska wybrała na króla młodego Kanuta, lecz Anglicy sprowadzili z wygnania dawnego władcę – Ethelreda. Zorganizowano angielską armię, która wyparła Kanuta i jego wojska. W drodze powrotnej do Danii okręty zawinęły do Sandwich i wysadziły na ląd zakładników, których duńscy Wikingowie otrzymali jako gwarancję umów pokojowych. Zostali oni jednak przedtem pozbawieni rąk, uszu i nosów...

Królewska małżonka

Kontrowersje w historiografii do dziś budzi żona Swena Widłobrodego. Miała ona być córką Mieszka I, a zarazem siostrą Bolesława Chrobrego. Świętosława (ok. 970-1015), bo o niej mowa, znana jest pod skandynawskim imieniem Gunhilda. Według innej opinii miała zostać wydana za szwedzkiego króla Eryka Zwycięskiego, lub też, miała być żoną obu królów.

Żadne ze współczesnych źródeł nie podaje słowiańskiego imienia córki Mieszka I. Wedle późniejszych sag skandynawskich miała ona nosić po wyjściu za mąż imię Sygrydy Storrady (Dumnej) – kwestionowali to jednak uczeni szwedzcy.

W świetle niektórych źródeł, tzn. przytoczonego tekstu Thietmara, Gesta Cnutonis Regis i Adama z Bremy Gesta Hammaburgensis ecclesiae pontificum, można ustalić tylko, iż ta Świętosława, prawdopodobnie córka Mieszka I, wyszła za mąż najpierw za króla szwedzkiego Eryka Zwycięskiego, a po jego śmierci – za króla duńskiego Swena Widłobrodego (około roku 998). Jej dziećmi mieli być: z pierwszego małżeństwa Olaf Skötkonung, a z drugiego Harald, Kanut Wielki, Astryda i córka, także o imieniu Swiętosława. Odtrącona przez Swena po 1002 roku spędziła dłuższy czas na wygnaniu w Polsce, skąd po śmierci ojca synowie mieli sprowadzić ją do Danii.

Thietmar z Mereburga podaje krótka lakoniczną wzmiankę o Swenie Widłobrodym i jego małżonce:

„Słyszałem dość często, że Anglowie, których nazwa pochodzi od anielskiej, czyli pięknej twarzy, a może siad, że mieszkają w kącie tej ziemi, cierpieli niewymowne przykrości ze strony srogiego króla Danów, Haraldowego syna, Swena. Ten władca zmusił ich do tego, że oni, którzy byli przedtem trybutariuszami (…) tylko w paru słowach wspomnę o owym jaszczurczym pomiocie, czyli o synach onegoż Swena — prześladowcy. Urodziła mu ich córka księcia Mieszka i siostra jego syna i następcy Bolesława. Wygnana przez męża na długi okres czasu, wiele musiała ona znosić wraz z innymi przykrości. Jej synowie wdali się bardzo pod każdym względem w ojca. Kiedy przywieziono ciało ich ukochanego rodzica, przyjęli je z płaczem i sprawili mu pogrzeb, po czym uzbroiwszy okręty gotowali się do zemsty za zniewagę, jaką mu zamierzali wyrządzić Anglowie”.

W Danii tron po Swenie objął jego syn Harald II (1014-1018). Z kolei po jego śmierci władzę przejął jego brat Kanut I Wielki (1018-1035). W wyniku zwycięskiej wyprawy ten ostatni już w 1016 roku został suwerennym władcą Anglii, jednak w przeciwieńśtwie do tego, co pokazano w serialu „Wikingowie: Walhalla”, Swen już wtedy nie żył. Przez jakiś czas Kanut władał także Norwegią (1028-1035) oraz częścią Szwecji. Panowanie syna Swena Widłobrodego okazało się być apogeum potęgi duńskiej w średniowieczu.

Autorem tekstu Swen Widłobrody – duński mocarz jest Michał Kozłowski. Materiał został opublikowany na licencji CC BY-SA 3.0. 3.0.

Czytaj też:
„Wikingowie: Walhalla”. Czarnoskóra kobieta jarlem? Społeczeństwo w epoce wikingów wyglądało inaczej