Był założycielem dynastii Jagiellonów, chrystianizatorem Litwy, triumfatorem bitwy pod Grunwaldem i hojnym fundatorem Uniwersytetu Jagiellońskiego… Rządy Władysława II Jagiełły zapisały się w dziejach Polski jako okres wielkiego rozwoju Królestwa Polskiego, zaciętych bojów z Krzyżakami i rosnącej pozycji szlachty, która otrzymywała od króla przywileje w zamian za zgodę na utrzymanie władzy w rękach nowego rodu panującego.
Pamięć o Jagielle do dziś pozostaje w społeczeństwie żywa – powszechnie kojarzymy jego wizerunek z Pocztu królów i książąt polskich Jana Matejki czy banknotu stuzłotowego, a od niedawna możemy poznawać dzieje jego panowania za sprawą serialu Korona królów. Jagiellonowie.
Czytaj też:
Władysław Jagiełło przed wstąpieniem na polski tron. Spory o władzę i plany sojuszu z Moskwą
Między Polską a Litwą
Władysław Jagiełło został koronowany na króla Polski 4 marca 1386 r. w katedrze wawelskiej. Przebieg koronacji opisał Jan Długosz w Rocznikach czyli kronikach sławnego Królestwa Polskiego z lat 1455–1480:
„Tam w obecności i na oczach najszlachetniejszej swej małżonki, królowej Jadwigi, nową koroną, zrobioną wcześniej ze złota i klejnotów – starą bowiem, używaną dawniej, król Węgier i Polski Ludwik przewiózł na Węgry, zapobiegając temu, żeby nikt inny prócz jego potomstwa nie został następcą na tronie polskim – został koronowany i namaszczony na króla przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Bodzętę, w asyście biskupa krakowskiego Jana i poznańskiego Dobrogosta. On pierwszy spośród Litwinów osiągnął u Polaków i za ich poparciem w jednym i tym samym czasie trzy największe zaszczyty, co według mnie nie spotkało nikogo z jego przodków, chrzest święty, bardzo znakomite małżeństwo i sławną koronę”.
Jednym z pierwszych zadań, przed którymi stanął Władysław Jagiełło po koronacji na króla Polski, było wywiązanie się z warunku unii w Krewie dotyczącego chrystianizacji Litwy. Już 22 lutego 1387 r. wiarę katolicką przyjęli litewscy bojarzy, a przez kolejny rok z pogaństwem zerwała cała Litwa górna, czyli Auksztota. W 1387 r. monarcha ufundował również katedrę św. Stanisława i św. Władysława w Wilnie, a 12 marca 1388 r. papież Urban VI ustanowił archidiecezję wileńską. Nie oznaczało to jednak zmiany wyznania przez mieszkańców całego Wielkiego Księstwa Litewskiego – Żmudzini długo opierali się chrystianizacji, toteż teren, na którym zamieszkiwali, stał się katolicki dopiero w 1413 r.