21 postulatów Sierpnia ’80. Robotnicy walczyli o prawo do strajku, ale i wolność słowa, czy mieszkania

21 postulatów Sierpnia ’80. Robotnicy walczyli o prawo do strajku, ale i wolność słowa, czy mieszkania

Dodano: 
Tablice z 21 postulatami MKS umieszczone na budynku portierni przy Bramie nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina
Tablice z 21 postulatami MKS umieszczone na budynku portierni przy Bramie nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina Źródło: Wikimedia Commons / CC BY-SA 3.0 / Krzysztof Korczyński
21 postulatów strajkujący w Stoczni Gdańskiej robotnicy przedstawili 17 sierpnia 1980 roku. Dotyczyły nie tylko prawa do strajku, ale i tworzenia wolnych związków zawodowych i kwestii socjalnych. Wiele z nich miało jednak charakter polityczny.

Pierwsze skromne postulaty zostały ogłoszone już w pierwszym dniu strajku w Stoczni Gdańskiej. Jednak po kilku dniach, kiedy do strajkujących dołączyli przedstawiciele innych zakładów, sytuacja się zmieniła. Sprzeciwiono się deklaracji dyrekcji stoczni, która zapowiedziała koniec niepokojów.

Powołano Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (MKS), który miał na celu przedłużenie strajku aż do osiągnięcia wspólnego sukcesu, a po jego zakończeniu – dopilnowanie realizacji żądań oraz koordynacji organizowania wolnych związków zawodowych. W tym samym czasie do Gdańska udali się z Warszawy przedstawiciele KSS KOR: Mirosław Chojecki, Konrad Bieliński, Ewa Milewicz.

21 postulatów MKS

MKS opracował listę 21 postulatów: w pierwszym punkcie żądano „Zalegalizowania niezależnych od partii i pracodawców związków zawodowych”, w drugim - „Zagwarantowania prawa do strajku”, a w trzecim - „Przestrzegania zagwarantowanej w Konstytucji PRL wolności słowa, druku i publikacji”. W kolejnych robotnicy wymagali od komunistycznego rządu m.in. „zniesienia represji za przekonania”.

Przedstawili także listę szczegółowych postulatów ekonomiczno-socjalnych: „Zagwarantowania wzrostu płac równolegle do wzrostu cen”, „Wprowadzenia bonów żywnościowych na mięso”, „Obniżenia wieku emerytalnego”, „Skrócenia czasu oczekiwania na mieszkania” czy „Wprowadzenia wszystkich sobót wolnych od pracy”.

Wszystkie postulaty zostały spisane na dwóch drewnianych tablicach przez Macieja Grzywaczewskiego i Arkadiusza Rybickiego, gdańskich studentów i członków Ruchu Młodej Polski, popierających dążenia strajkujących stoczniowców. Wspomniane tablice zostały zawieszone na bramie stoczni. Tego samego dnia kapelan stoczniowców ksiądz prałat Henryk Jankowski odprawił uroczystą mszę, w której uczestniczyło kilkanaście tysięcy ludzi. Ustawiono również przed zakładem krzyż upamiętniający stoczniowców poległych w 1970 r. Tymczasem w Szczecinie również wybuchł strajk i powstał MKS.

Artykuł zatytułowany 21 postulatów gdańskiego MKSautorstwa M. G.-K. pierwotnie został opublikowany na stronie Muzeum Historii Polski. Materiał został opublikowany na licencji CC BY-SA 3.0.

Czytaj też:
Jasna Góra zajmuje szczególne miejsce w historii Polski. „Częstochowski obraz jest częścią polskiej tożsamości”

Źródło: Muzeum Historii Polski